Gần đây, thuật ngữ "nền kinh tế hình K" bỗng nhiên trở nên phổ biến - các ông chủ doanh nghiệp đang nói, các nhà phân tích phố Wall đang nói, thậm chí cả những người trong Cục Dự trữ Liên bang (FED) cũng bắt đầu thường xuyên nhắc đến.

Kinh tế hình chữ K là gì? Hãy tưởng tượng hình dạng của chữ K: phần trên đại diện cho nhóm thu nhập cao, tài sản tăng vọt như tên lửa; phần dưới là những người lao động bình thường và các hộ gia đình ở đáy, thu nhập không tăng nhiều, nhưng giá cả lại tăng vọt, cuộc sống ngày càng khó khăn hơn.

Tại sao từ này bỗng trở nên phổ biến? Bởi vì nó giải thích một cách hoàn hảo tình trạng kỳ lạ của nền kinh tế Mỹ hiện tại:

- Dữ liệu kinh tế có vẻ ổn, nhưng các doanh nghiệp lại rất thận trọng trong việc tuyển dụng, tỷ lệ thất nghiệp còn hơi tăng lên.
- Tổng chi tiêu đang tăng, nhưng chỉ số lòng tin của người tiêu dùng lại đang giảm.
- Trung tâm dữ liệu AI được xây dựng sôi nổi, trong khi các nhà máy truyền thống lại đang cắt giảm nhân sự.
- Mức tăng lương đã chậm lại, nhưng thị trường chứng khoán vẫn dao động gần mức cao kỷ lục.
- Nhà không bán được, nhưng tiền thuê thì đắt kinh khủng

Nói một cách đơn giản, đó là hai thế giới: những người có tài sản ngày càng thoải mái (cổ phiếu tăng, bất động sản tăng giá), còn những người không có tài sản ngày càng khó khăn (tiền thuê nhà không chịu nổi, giá rau giá thịt đều tăng.

Sự phân hóa này đã bắt đầu ảnh hưởng đến chính trị. Vào tháng trước, trong một số cuộc bầu cử quan trọng ở Mỹ, Đảng Dân chủ có thể chiến thắng phần lớn là vì cử tri đã quá chán nản với giá thuê nhà, thực phẩm và hàng hóa nhập khẩu cao. Giáo sư kinh tế Peter Atwater từ College of William & Mary nói rất rõ ràng: Những người ở tầng lớp thấp hơn hàng ngày phải chịu áp lực từ việc tăng giá, trong khi những người ở tầng lớp cao hơn lại đang tận hưởng lợi ích từ sự gia tăng giá trị tài sản.

Sự phân hóa kiểu K này sẽ kéo dài bao lâu? Liệu nó có biến thành kiểu L (hoàn toàn nằm im), kiểu U (phục hồi chậm) hay kiểu V (phục hồi nhanh) không? Hiện tại vẫn chưa ai có thể đưa ra câu trả lời. Nhưng có thể khẳng định rằng, trò chơi phân hóa tài sản này đang tái định hình ví tiền và tương lai của mỗi người.