Năm 2026? Tôi đã nhắm đến mốc thời gian này rồi. Hiện tại kinh tế Mỹ đang bị đè bởi ba “ngọn núi lớn”, bất kỳ ngọn nào sụp đổ cũng đều nguy hiểm.

Trước tiên là “quả bom hẹn giờ” lâu đời nhất — trái phiếu chính phủ. Từ 1 nghìn tỷ USD năm 1981, giờ đã tăng lên 39 nghìn tỷ. Trước đây quy mô nhỏ, lãi suất tăng vọt lên 14% vẫn chịu được. Còn bây giờ? Lãi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm chỉ có 4%, riêng tiền lãi mỗi năm đã phải trả 1,2 nghìn tỷ, vượt cả chi phí quốc phòng, trở thành khoản chi lớn thứ hai của chính phủ. Bài toán này tính sao đây?

Bất động sản còn “nặng đô” hơn. Mọi người đều chú ý đến AI và trái phiếu, chẳng ai để ý giá nhà đã nổ tung từ lâu. Cuối năm 2024, tổng giá trị bất động sản Mỹ đã lên tới 50 nghìn tỷ — đỉnh bong bóng năm 2006 cũng chỉ 23,8 nghìn tỷ. Hiện tại bất động sản chiếm tỷ trọng tài sản hộ gia đình từ 23% năm 2008 lên 28%. Theo lý thuyết truyền thống, dùng 30% thu nhập để trả nợ nhà là mức khỏe mạnh, nhưng với giá nhà hiện nay, bạn phải có thu nhập cao hơn mức trung vị 50% mới dám nghĩ đến mua nhà. Nếu đây không phải là bong bóng, thì là gì?

Quả bom thứ ba mới nhất — cơn sốt AI. Đo bằng “chênh lệch suất sinh lợi Wicksell”: chênh lệch bằng 0 nghĩa là phân bổ nguồn lực hợp lý, dương là vay tiền quá rẻ, đầu tư quá nóng, âm thì ngược lại. Sau năm 2008, chi phí vay ở Mỹ kéo dài ở mức quá thấp, cộng thêm làn sóng đầu cơ AI gần đây, tỷ lệ phân bổ vốn sai lệch theo Wicksell so với GDP tăng vọt, hiện đã vượt 60%. Con số này còn cao hơn trước khủng hoảng tài chính 2008.

Cả ba bong bóng cùng tồn tại, cái nào vỡ trước? Tôi cá năm 2026 sẽ rất kịch tính. Thời điểm cụ thể thì không ai nói chắc được, nhưng cấu trúc đã lộ rõ — chỉ chờ xem cái nào chịu không nổi trước mà thôi.