Bu yıl Layer2 alanında oldukça büyüleyici bir fenomen var — birçok proje hemen "yönetim büyük sıçraması" yapmaya başladı.

Sıralayıcı mı? DAO'ya bırak. Akıllı sözleşme güncelleme yetkisi mi? Topluluğa devret. Hazine’deki para mı? Oylama ile paylaştır. Bu kulağa oldukça "merkeziyetsizlik ilkelerine sıkı sıkıya bağlı" gibi geliyor, değil mi? Ama gerçek sonuçlar genellikle felaket oluyor: teknik ekip bir hatayı düzeltmek istediğinde, topluluğun toplantı yapmasını beklemek zorunda kalıyor; oy kullananların çoğu ise kodu bile anlamıyor. Acil bir durum çıktığında ya üç gün tartışıp karar veremiyorlar ya da rastgele oy verip işleri daha da karmaşık hale getiriyorlar. Sonuçta protokol çöker, kullanıcılar kaçar ve merkeziyetsizlik, kendini imha eden bir gösteriye dönüşür.

Linea’nın yaklaşımı ise farklı — "güç gösterisi"ne acele etmiyor.

Onların mantığı oldukça sağlam: Yönetim hakkı, yönetim kapasitesiyle uyumlu olmalı; yeni bisiklet sürmeyi öğrenmiş biriyle kargo gemisi kullanmasını bekleyemezsiniz. Bu yüzden Linea, yönetimi üç katmana ayırıyor ve ekosistemin olgunluğuna göre adım adım yetki devri yapıyor.

Temel altyapı katmanında, sıralayıcılar ve kanıtlayıcılar gibi temel bileşenler hâlâ ConsenSys tarafından işletiliyor. Ama önemli olan şu: mimari tamamen açık, topluluk düğümleri her zaman katılabilir durumda — yeter ki teknik kapasiteniz hazır olsun. Bu, tekel değil; daha çok, deneyimli bir sürücü yeni başlayanlara birkaç tur gösteriyor ve gerçekten kullanmaya hazır olduklarında devri devralıyor.

Ekonomi katmanı ise çok daha doğrudan. Protokol ücretleri nasıl dağıtılacak? Ekosistem fonu kime yatırılmalı? Bu gerçek para ile ilgili kararlar, tamamen LINEA token sahiplerinin sözünde. Yetki devri sağlandı, ama teknik altyapıya dokunulmadı.

Bu "yavaş yavaş yetki devri" yaklaşımı, hem merkeziyetsizliğe ani geçişin tuzaklarından kaçınıyor hem de protokolün istikrarlı şekilde güncellenmesini sağlıyor. Layer2’nin yönetim zorluklarının çözümü yok değil; önemli olan, sizin gerçekten pratik olmaya istekli olup olmadığınız.